Leabhar mhí an Mheithimh 2023

Bí páirteach sa phlé ar an leabhar seo:

Leabhar mhí an Mheithimh 2023
Meitheamh 2023

Na Cócha Móra

Bhronn Oireachtas na Gaeilge gradam Bhuaic-Shaothar Próis na Bliana ar Na Cócha Móra. Bhí an méid seo le rá ag na moltóirí: ‘Thaitin an t-úrscéal thar barr liom agus ba dheacair liom é a chur díom go dtí go raibh sé críochnaithe agam. Teanga líofa shaoráideach agus saibhreas neamhghnách foclóra in úsáid ag an údar. Scéal coscrach Bharra Mhic Aodhagáin a nochtar dúinn, gasúr a chaith seal i scoil tionsclaíochta agus a d’fhulaing gach ainide níos measa ná a chéile ó roinnt de na bráithre a bhí ag reáchtáil na scoile. Má tá an bhéim ar an mbrúidiúlacht sa chéad leath den leabhar, leanann an léitheoir bóthar anróiteach Bharra i dtreo an chneasaithe agus an téarnaimh. Ach d’ainneoin na n-aingeal coimhdeachta a chasann air i mbun a oilithreachta chun lámh chúnta a thabhairt dó, ní féidir leis éalú ó thromluí na mblianta a chaith sé i ngéibheann. Fiú agus é ina fhear gnó rachmasach agus caoifeach mánla pósta aige, ní féidir na taibhsí a dhíbirt, agus filleann siad air nuair is lú a bhfuil coinne aige leo chun é a chéasadh as an nua! ‘Bhí babhtaí ann nuair a chuaigh an scéal seo go smior ionam. Tá fileatacht ar leith ag baint le críoch an scéil agus is álainn mar a thugtar meon an linbh le fios san oscailt. Idir tús agus deireadh tá deis againn taisteal in éineacht le Barra ar a aistear uaigneach cráite. Tá scéal na scoileanna tionsclaíochta tráthúil agus, go pointe, seanphléite, ach tá mianach sa scéal seo creathadh a bhaint asainn toisc a ghrámhaire agus a thuisceanaí agus a léirítear meon an phríomhcharachtair. Faighimid léargas freisin ar thionchar fadtréimhseach na scoileanna.

Gluais don leabhar Sliocht ón leabhar
* Ar fáil do bhaill chláraithe amháin

Cá gceannóidh mé an leabhar seo
Ceannaigh an leabhar ar líne ar Siopa.ie

Leabhar mhí an Mheithimh 2023

An mhí seo, labhair Seán Ó Catháin le Emily Barnes, Ollamh Cúnta le hOideachas Teanga i Scoil an Oideachais i gColáiste na Tríonóide, agus le Liam Mac Amhlaigh, léachtóir le litríocht agus teanga na Gaeilge in Ollscoil Mhá Nuad, faoin úrscéal Na Cócha Móra le Mícheál Ó Siochrú.

Leabhair mholta

An Corpán sa Trunc / Réics Carló - Uimhir a Trí 3
An Corpán sa Trunc / Réics Carló - Uimhir a Trí 3
Cathal Ó Sándair

‘A Bhriain, a chara, deirim leat go bhfuil troid romhainn. Ní bhfaighimid trócaire ar bith; ní dhéanfaimid trócaire ach chomh beag. Tá an namhaid sa daingean cheana féin. Caithfear é a ruaigeadh gan mhoill, nó beimid ródhéanach.’ Nuair a thuirlingíonn trunc mistéireach ag doras Chaitlín Mhic Gearailt, is beag coinne atá aici leis an uafás atá istigh ann: corpán a fir céile. Bhí an Garda óg Seán Mac Gearailt ar mhisean sár-rúnda do Malcolm Ó Conchubhair, Cheannaire an Bhrainse Lorgaireachta, é ag fiosrú buíon coirpeach atá i bhfad ró-eolach ar ghníomhaíochtaí rúnda na nGardaí agus an Rialtais. Níl aon amhras ar Malcolm – ná ar a chara mór Réics Carló – gur teachtaireacht dó féin atá sa dúnmharú seo: éirigh as an bhfiosrúchán. Láithreach. Isteach sa bhearna bhaoil arís le Réics agus a chúntóir óg, Brian Ó Ruairc, agus iad ag iarraidh Éire a choinneáil slán ó naimhde. Ach cén seans atá acu nuair atá duine mór sa Rialtas, is léir, ag tacú leis na coirpigh?
Flaitheas
Flaitheas
Proinsias Mac a Bhaird

Ógánach é Criomhthann. Cé go bhfuil saol na n-uasal i ndán dó, ceistíonn sé an chinniúint atá leagtha amach dó. Ach de bharr thragóid phearsanta, treoraítear é le saol de chineál eile a lorg — agus ní gan stró a thabharfaidh sé faoin aistear nua sin. Scéal Gach Duine Againn Seo scéal a thugann radharc dúinn ar Cholm Cille an duine, duine a raibh a chuid laigí féin aige agus a raibh constaicí go leor le sárú aige. Tumtar sinn i saol éiginnte an séú haois, tráth a raibh athruithe móra ag teacht ar shaol na ndaoine; tráth a raibh ríthe uaillmhianacha in adharca a chéile; tráth a raibh seansaol na págántachta ag géilleadh don Chríostaíocht. An Naomh a Dhuiniú seachas an Duine a Naomhú Insíonn Flaitheas scéal an duine atá ag iarraidh ciall a bhaint as an saol corrach, scéal an duine ag streachailt leis an gcinniúint, scéal an duine a dhéanann botúin ach atá ar a dhícheall an rud ceart a dhéanamh dó féin agus do na daoine thart air. Scéal gach duine againn.
Heartstopper
Heartstopper

Beirt bhuachaillí. Cairdeas. Ansin, grá. Scéal mór-ráchairte LADTA+ faoin saol, faoin ngrá agus faoi gach uile rud idir eatarthu. Tá Charlie agus Nick ag freastal ar an scoil chéanna, ach níl aon aithne acu ar a chéile – go dtí an lá gur gá dóibh suí in aice lena chéile. Tá siad mór lena chéile láithreach agus ní fada go dtosaíonn Charlie ag titim i ngrá lena chara nua. Níl ach fadhb amháin ann: níl seans dá laghad ann go mbraitheann Nick an bealach céanna faoi Charlie… nó an bhfuil? Scríofa agus maisithe ag Alice Oseman. Aistrithe ag Eoin McEvoy.
Múscail, a Ghiorria
Múscail, a Ghiorria
Eithne Ní Ghallchobhair

Scéalaíocht fhileata le Eithne Ní Ghallchobhair.
Madame Lazarre
Madame Lazarre
Tadhg Mac Dhonnagáin

Ó bhí sí ina páiste óg, tá Levana bródúil as a dúchas Giúdach agus as na mná láidre a chuaigh roimpi. Duine acu sin í Hana Lazare, seanmháthair Levana, a theith ina cailín óg di óna tír dhúchais i dtuaisceart na hEorpa, an t-aon duine amháin dá muintir a tháinig slán ó shlad an Shoah. Ach nuair a thagann mearbhall intinne ar Hana i ndeireadh a saoil, sceitheann blúirí eolais óna béal a fhágann Levana trína chéile. Seoltar an bhean óg ar aistear a thugann uirthi gach rud a dúirt a seanmháthair riamh léi a cheistiú. De réir mar a ghluaiseann an scéal ó Pháras go dtí an Bhruiséil go hiarthar na hÉireann, druideann Levana le fíorscéal a seanmháthar agus leis an tubaiste ba chúis leis an saol rúnda atá caite ag Madame Lazare.
Duan Na Nollag
Duan Na Nollag
Charles Dickens Maitiú Ó Coimín

Leagan Gaeilge de cheann de na scéalta Nollag is cáiliúla a scríobhadh riamh atá mar leabhar mhí na Nollag ar Clubleabhar.com.